Emile Zola ve hakikat

Vüs’at O. Bener’in Sarhoşlar öyküsünde bir tasvir: Emile Zola “ Sigarasından her nefes çekişinde tel gözlüğü parıldıyor. Karışık bir herif bu. Alaycılığından çekinirim, yıkıcıdır. Kule alınlı tiplerden. Zola hayranı. Bir farkla, ‘hakikat’ uğruna öyle sonuna dek döğüşeceğini pek sanmam... ” Bu son cümleyi okudum ya, öykünün geri kalanı zihnime ulaşamadan gözlerimden geçti gitti. Zihnimde Zola... Zola’nın, Yüzbaşı Dreyfus davasındaki duruşunu, çabasını öğrendiğimde nasıl sarsıldığımı, nasıl hayranlık duyduğumu hatırladım. “Hakikat uğruna sonuna dek dövüşen” biri... Kısaca anlatacak olursam, Yahudi kökenli Fransız subayı Yüzbaşı Dreyfus, Almanlara bilgi sızdıran bir ajan olmakla suçlanır ve hapse atılır. Oysa asıl casus başkasıdır ve o da ortaya çıkar. Ancak siyasi kaygılar dolayısıyla, esas casus Easterhazy aklanır ve Dreyfus’un mahkumiyeti sürdürülür. İşte bunun üzerine Emile Zola bir kampanya başlatır. Gazetelerde Dreyfus’un suçsuzluğunu, onun Yahudi as...